Analiza stanu bezpieczeństwa ruchu drogowego w okresie 2009-2011 (2007-2011) w zakresie zdarzeń drogowych z udziałem rowerzystów

W ubiegły piątek (8 lutego) zostały ogłoszone konsultacje społeczne Miejskiego Programu Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego w Łodzi na lata 2013 - 2015. Jako część programu został wykorzystany specjalnie przeze mnie przygotowany materiał, zatytułowany jak niniejszy post. Osoba odpowiedzialna za redakcję ostatecznej wersji programu nie mogła zmieścić w nim całego materiału poświęconego rowerzystom. Dlatego pozwalam sobie opublikować całość, z uwagi na zebrane w niej informacje, istotne nie tylko z punktu widzenia planowania ruchu rowerowego w Łodzi, ale również z perspektywy łodzianina - użytkownika roweru. Część przedstawiłem już tutaj niemalże przed rokiem. Prezentowana poniżej pozostała część została opracowana w tym samym czasie, i co zrozumiałe nie obejmuje danych za 2012 roku.

Wykres 3. Zmienność liczby zdarzeń drogowych z udziałem rowerzystów w ciągu tygodnia w latach 2009-2011

Wykres 4. Zmienność liczby zdarzeń drogowych z udziałem rowerzystów w ciągu doby w latach 2009-2011

Wykresy 3 i 4 potwierdzają tezę postawioną w oparciu o wykres 2, iż występuje korelacja liczby zdarzeń z udziałem rowerzystów z natężeniem ruchu rowerowego. Aktywność rowerzystów w ciągu roku uwarunkowana jest stanami pogodowymi, w ciągu tygodnia zaznacza się podział na dni powszednie i sobotę-niedzielę, natomiast w ciągu doby aktywność jest związana z porządkiem zajęć, którym oddają się ludzie. Liczba zdarzeń jest przede wszystkim pochodną stopnia wykorzystania roweru jako środka transportu.

Kolejne trzy wykresy odnoszą się do okoliczności zdarzeń.

Wykres 5. Zdarzenia drogowe z udziałem rowerzystów w latach 2009-2011 w podziale na warunki oświetleniowe

Wykres 6. Zdarzenia drogowe z udziałem rowerzystów w latach 2009-2011 według rodzaju zdarzenia

Wykres 7. Przyczyny (okoliczności) zdarzeń drogowych z udziałem rowerzystów w latach 2009-2011, w podziale na sprawców

Wnioski całościowe:

1. Zdecydowana większość zdarzeń miała miejsce przy świetle dziennym.
2. Zdecydowana większość zdarzeń to zderzenia boczne pojazdów. Zderzeń tylnych było mniej niż przypadków najechania na pieszego. Zderzeń czołowych było mniej niż przypadków najechania na pojazd unieruchomiony czy wywrócenia się pojazdu.
3. Dane dotyczące liczby zdarzeń drogowych należy oceniać biorąc pod uwagę natężenie ruchu. Porównując obie wielkości można dopiero mówić o prawidłowo ocenionym prawdopodobieństwie (ryzyku) wystąpienia zdarzenia.
4. Rowerzyści zawinili w przypadku 31% zdarzeń drogowych z ich udziałem. Kierowcy samochodów byli winnymi 1,6 raza większej liczby tych zdarzeń niż rowerzyści.
5. Biorąc pod uwagę sposób klasyfikowania przez policjantów przyczyn zdarzeń, najbardziej brzemienną w skutki jest kwestia nieudzielenia pierwszeństwa przejazdu i to na niej należy się skupić chcąc poprawić stan bezpieczeństwa ruchu rowerowego.

Na poniższej mapie przedstawiono 564 miejsca wypadków drogowych z udziałem rowerzystów, których opis pozwalał na jednoznaczne zlokalizowanie. Podobnie jak w przypadku rozkładu w czasie, również rozkład w przestrzeni wykazuje silne powiązanie z drogami najbardziej intensywnie użytkowanymi w codziennych podróżach rowerzystów.

Mapa 1. Rozmieszczenie wypadków drogowych z udziałem rowerzystów w latach 2009-2011 (czarne punkty) na tle sieci głównych dróg (linie różowe) i dróg rowerowych (pogrubione linie czerwone)

Kolejna mapa to kartogram ze skalą obrazującą zagęszczenie wypadków drogowych z udziałem rowerzystów w kwadratowych polach o boku 300 m. Dzięki zastosowaniu tej metody, możliwe było zidentyfikowanie nie tylko skrzyżowań o największej liczbie wypadków z udziałem rowerzystów przy wyeliminowaniu wpływu różnic w zapisach prowadzonych przez policjantów, ale również wskazanie odcinków ulic o większym zagęszczeniu wypadków.

Mapa 2. Zagęszczenie wypadków drogowych z udziałem rowerzystów w latach 2009-2011 w polach o boku 300 m (powierzchni 9 ha; pole czerwone – 15-17 wypadków, pole pomarańczowe – 12-14 wypadków, pola żółte – 6-8 wypadków, pola zielone – 3-5 wypadków, pozostałe pola – 2 i mniej wypadków)

Na podstawie analizy kartogramu, można stworzyć listę punktów (skrzyżowań) i odcinków ulic o największym zagęszczeniu (częstotliwości występowania) wypadków z udziałem rowerzystów. Listę tę zawiera tabela 1.